Sai xu thế… vẫn có thể thua lỗ

Nhà đầu tư mặc dù lựa chọn cổ phần (CP) có EPS, ROE, ROA tốt; tính thanh khoản, rổ hàng hóa và quản trị rủi ro tốt; nhưng nếu đầu tư sai xu thế thị trường vẫn có thể bị thua lỗ.

Điều này là dễ hiểu bởi thông thường 90% CP đi theo diễn biến của thị trường. Sở dĩ như vậy là do, khi TTCK có xu hướng giảm điểm. Lúc này những CP có kết quả kinh doanh bị ảnh hưởng lớn bởi chính sách thường có xu hướng bị giảm giá rất nhanh và ảnh hưởng đến CP khác thông qua định giá tương đối.

Nhà đầu tư mặc dù lựa chọn cổ phần (CP) có EPS, ROE, ROA tốt; tính thanh khoản, rổ hàng hóa và quản trị rủi ro tốt; nhưng nếu đầu tư sai xu thế thị trường vẫn có thể bị thua lỗ.

Điều này là dễ hiểu bởi thông thường 90% CP đi theo diễn biến của thị trường. Sở dĩ như vậy là do, khi TTCK có xu hướng giảm điểm. Lúc này những CP có kết quả kinh doanh bị ảnh hưởng lớn bởi chính sách thường có xu hướng bị giảm giá rất nhanh và ảnh hưởng đến CP khác thông qua định giá tương đối. Ví dụ, thông thường, NĐT đưa ra giá CP A ở mức 20.000 đồng/CP, CP B ở mức 25.000 đồng/CP là vừa. Nhưng CP A vì lý do bị ảnh hưởng lớn nên chỉ còn 10.000 đồng/CP thì CP B cũng sẽ bị giảm. Tuy nhiên, tốc độ giảm có thấp hơn.

“Chính cái đó là xu hướng của thị trường và nó ảnh hưởng đến toàn bộ CP. Nên dù đầu tư vào CP tốt, không bị ảnh hưởng bởi chính sách vĩ mô nhưng xu thế thị trường không thuận lợi thì thông qua định giá tương đối, giá giao dịch CP này vẫn có thể giảm”, ông Nguyễn Tuấn – Trưởng phòng phân tích CTCK Ngân hàng Việt Nam Thịnh vượng phân tích.

Một phân tích khác cũng cho rằng, ngay cả những DN sản xuất kinh doanh những mặt hàng thiết yếu (vốn được xem là ít bị ảnh hưởng bởi những biến động vĩ mô), song khi nền kinh tế gặp khó khăn, tiêu dùng giảm sút thì hoạt động sản xuất kinh doanh của DN sẽ bị ảnh hưởng. “Đây cũng là xu thế lớn của thị trường chứ không chỉ từng loại CP một”, một chuyên gia phân tích.

Đồng quan điểm này, ông Nguyễn Tuấn cho rằng, để đầu tư thành công, không chỉ cần có yếu tố rổ CP phải tốt, công ty tốt, phân chia rủi ro tốt mà phải có một yếu tố nữa rất quan trọng đó là xu thế thị trường. NĐT phải biết kết hợp tất cả các yếu tố này thì mới có thể thành công bởi dù rổ CP tốt nhưng vào xu hướng thị trường bất lợi thì cả rổ đó có thể sẽ cùng giảm điểm và NĐT vẫn có thể có thua lỗ.

Điều này có lẽ là bài học lớn cho các NĐT khi nhìn lại kết quả đầu tư của các quỹ đầu tư nước ngoài tại Việt Nam thời gian qua. Trong hai năm 2006, 2007, các quỹ đầu tư vào Việt Nam và giải ngân khá nhiều, tuy nhiên, thống kê sơ bộ năm 2008 cho thấy, đa phần các quỹ đầu tư bị lỗ đến 70% NAV – giá trị tài sản ròng trong danh mục đầu tư. Kết quả này cho thấy, mặc dù tất cả các yếu tố cơ bản của CP đều tốt, nhưng họ đã nhận định sai ở xu thế thị trường thời điểm đó lạm phát bắt đầu tăng mạnh, chính sách tiền tệ bắt đầu thặt chặt và VN – Index đi từ 1.100 điểm xuống còn 325 điểm.

Lý giải các quỹ đầu tư được xem là NĐT chuyên nghiệp bị thua lỗ, một chuyên gia phân tích cho rằng, có nhiều nguyên nhân liên quan như chiến lược đầu tư của quỹ là gì, đầu tư dài hạn hay lướt sóng, ngắn hạn. Đa phần các quỹ thường theo hướng nắm giữ dài hạn, nên khi giảm thì họ chỉ giảm tỷ trọng vừa phải. Nhưng điều họ không ngờ đến là TTCK lại giảm sâu đến vậy. “Mặc dù là chuyên nghiệp, nhưng mọi quyết định vẫn từ yếu tố con người, nhưng đã là con người thì cũng phải có lúc đúng, có lúc sai. Ngay ở nước Mỹ, bản thân các quỹ đầu tư được xem rất chuyên nghiệp nhưng vẫn có nhiều quỹ thất bại chứ không phải quỹ đầu tư nào cũng thắng”, chuyên gia này nhận định. Điều này khiến các NĐT chạy theo rổ hàng hóa của các quỹ đầu tư cũng như NĐTNN cần cẩn trọng khi hùa theo cưỡi sóng.

“Điểm tích cực là với thực trạng TTCK như hiện nay, phân tích kỹ thuật và chiến lược thị trường cho thấy xu hướng tăng giá trong trung hạn” – ông Tuấn nhận định

Một số nhà phân tích cho rằng, nếu có một chiến lược đầu từ dài hạn trong 3 năm thì vùng giá hiện nay rất hấp dẫn. Dựa trên giả thiết kinh tế Việt Nam phục hồi chậm, những CP có nền tảng cơ bản tốt, không phụ thuộc nhiều vào lãi suất, tỷ giá… thì trong ba năm tới sẽ có mức sinh lợi rất tốt.

Tuy nhiên, các NĐT cũng lưu ý là, kể cả trong bối cảnh hiện nay, TTCK vẫn có thể tạo sóng nhỏ và biên độ lợi nhuận có thể lên đến 20-30%. Do vậy, không thể nói chỉ vì kinh tế vĩ mô khó khăn mà TTCK không có sóng tăng. Tuy nhiên, vấn đề là “đón được” những đợt sóng này.

Theo Dương Công Chiến

Thời báo ngân hàng