Đường đi của giá cả sẽ phức tạp và khó lường

Lạm phát năm 2011 sẽ chịu hợp lực của nhiều nhân tố tác động do sự gia tăng không chỉ một lần các chi phí “đầu vào”.

2010 – những cú sốc đột ngột

Khi CPI đột ngột giảm trong đầu quý II/2010 từ mức 0,75 % tháng 3/2010 xuống mức 0,14% tháng 4/2010 (tức đột ngột giảm gần 5 lần so với mức tăng của tháng trước, và càng giảm mạnh hơn so với mức 1,96% của tháng 02/2010 và mức 1,36% của tháng 01/2010), đã gây ngơ ngẩn cho người tiêu dùng.

Tháng 11/2010, CPI tăng 1,86% so với tháng trước, đây là mức tăng khá cao kể từ đầu năm, chỉ sau mức tăng 1,96% của tháng Hai là tháng Tết Nguyên đán Canh Dần. Chỉ số CPI cả năm 2010 so với năm trước tăng 9,19%, còn nếu mức tháng 12/2010 so cùng kỳ năm trước là 11,75%; tức gần gấp đôi mức đặt ra đầu năm của Quốc hội và Chính phủ.

CPI trong 2 tháng cuối năm với mức tăng khủng đã gây nhiều thất vọng, tranh cãi và quy lỗi khá ồn ào trong các cơ quan quản lý có liên quan…

Hơn nữa, cần kể đến một số xu hướng “lội ngược dòng” với giá thế giới của giá cả một số mặt hàng có tính đặc thù cao trên thị trường, như giá sữa, giá xăng, dầu, giá ngoại hối…

2011 – sức ép đa chiều

Đường đi của giá cả – lạm phát năm 2011 của Việt Nam nhìn chung phức tạp và khó lường, do chịu tác động không chỉ một lần của các chi phí “đầu vào”, như: tăng giá xăng, than, điện (theo lộ trình thực hiện giá cả thị trường), nước, chi phí vận tải, mức tiền lương, lãi suất ngân hàng và các chi phí vốn của DN; tiếp tục tái thu, thậm chí tăng thu thuế (như thuế tài nguyên) và một số nghĩa vụ tài chính của DN.

Ngoài ra, kinh tế thế giới 2011 còn tiềm ẩn nhiều bất ổn trên thị trường hàng hoá và tài chính – tiền tệ, trong đó có xu hướng biến động tỷ giá hối đoái của các đồng tiền chủ chốt và khủng hoảng nợ do thâm hụt ngân sách của nhiều nước; đồng thời, nhiều khả năng giá dầu sẽ tăng cao, kéo theo giá xăng, phân bón, thuốc trừ sâu và các nguyên liệu sắt, thép, xi măng tăng…), sẽ còn làm tăng đồng thời các loại lạm phát chi phí đẩy và lạm phát ngoại nhập như mặt trái và hệ quả đi kèm tất yếu của tăng trưởng và toàn cầu hoá.

Cũng cần nhấn mạnh rằng, mức độ gia tăng và tác động của lạm phát đến đời sống kinh tế – xã hội còn tuỳ thuộc khá nhạy cảm vào hệ quả và khả năng phối hợp đồng bộ, linh hoạt các chính sách và những yếu tố tâm lý xã hội khác của Việt Nam, trong đó có công tác dự báo, thông tin, yếu tố tin đồn và khả năng kiểm soát đầu cơ, lũng đoạn thị trường…

Như vậy, có thể thấy, năm 2011, Việt Nam tiếp tục chịu đựng sức ép đa chiều, cả cũ và mới, về kích cầu đầu tư và tiêu dùng trung và dài hạn, duy trì tốc độ tăng trưởng kinh tế, chuyển đổi và cơ cấu lại nền kinh tế thích ứng với các yêu cầu tự do hoá và cạnh tranh bình đẳng thị trường, bảo đảm tính kịp thời và linh hoạt trong phản ứng chính sách trước các biến động mau lẹ, khó lường của bối cảnh trong nước và quốc tế…

Thực tế cho thấy, để kiềm chế tốt lạm phát ở mức dưới hai con số, ổn định và nâng cao chất lượng phát triển kinh tế, Việt Nam cần chú ý hơn đến đảm bảo yêu cầu cạnh tranh kinh tế thị trường đầy đủ có sự kiểm soát có hiệu lực, hiệu quả của Nhà nước, nhất là các lĩnh vực chưa tự do hóa và các DN nhà nước; cần cân nhắc hợp lý hơn thời điểm và mức tăng giá các mặt hàng điện, than…;

Đặc biệt, cần chủ động, linh hoạt, thận trọng và phối hợp đồng bộ các công cụ và hoạt động quản lý nhà nước, giữa yêu cầu thắt chặt với nới lỏng tài chính – tiền tệ, đảm bảo an toàn và hiệu quả vốn đầu tư; kiểm soát chặt chẽ thâm hụt NSNN, nợ công, đầu tư nhà nước, lãi suất, tỷ giá…

Nguồn Diễn đàn doanh nghiệp