V? sao QE b?t l?c v?i l?m ph?t?

Ch?c ch?n t? l? l?m ph?t c?a M? ?? r?t th?p. Trong v?ng 5 n?m qua, ch? s? gi? ti?u d?ng (CPI) c?a M? t?ng v?i t?c ?? kho?ng 1,5%/n?m. Ch? s? CPI l?i (kh?ng bao g?m gi? th?c ph?m v? n?ng l??ng) c?ng ch? t?ng v?i t?c ?? 1,5%.

Ng??c l?i, 5 n?m v?a qua, ch??ng tr?nh mua tr?i phi?u d?i h?n c?a Fed ch?a bao gi? ???c m? r?ng ??n th?. Fed ?? mua h?n 2 ngh?n t? USD tr?i phi?u kho b?c v? ch?ng kho?n th? ch?p, cao g?p g?n 10 l?n so v?i t? l? thu mua tr?i phi?u h?ng n?m trong th?p k? tr??c. Trong n?m ngo?i, kh?i l??ng tr?i phi?u n?m gi? tr?n b?ng c?n ??i k? to?n c?a Fed t?ng h?n 20%.

Kinh nghi?m l?ch s? cho th?y, t?ng cung ti?n m?t c?ch nhanh ch?ng ??y l?m ph?t t?ng cao. Nh?ng b?ng ch?ng r? r?ng nh?t l? si?u l?m ph?t t?i ??c trong nh?ng n?m 1920 v? t?i M? Latinh trong nh?ng n?m 1980.

Ngay c? M?, v?i s? thay ??i trong t?c ?? cung ti?n, th?m ch? ch? ? m?c trung b?nh, c?ng d?n ??n s? t?ng t??ng ?ng c?a t? l? l?m ph?t. N?m 1970, cung ti?n c?a M? ??t t?c ?? t?ng trung b?nh h?ng n?m l? 9,6%, t? l? cao nh?t trong v?ng n?a th? k? tr??c v? l?m ph?t trung b?nh ??t 7,4%, c?ng cao nh?t trong n?a th? k?. Trong nh?ng n?m 1990, t?c ?? t?ng cung ti?n h?ng n?m gi?m xu?ng ch? c?n 3,9% v? t? l? l?m ph?t trung b?nh c?ng gi?m t??ng ?ng, ch? c?n 2,9%.

?? l? l? do t?i sao s? v?ng b?ng c?a l?m ph?t cao b?ng tr? n?n kh? hi?u, khi t?c ?? mua tr?i phi?u c?a Fed t?ng v?t trong 5 n?m qua. Nh?m gi?i th?ch ?i?u n?y, tr??c h?t c?n ph?i th?ng nh?t r?ng, n?i l?ng ??nh l??ng kh?ng ho?n to?n l? “in ti?n”, m? ch?nh x?c h?n l? t?ng kh?i l??ng ti?n t? l?u th?ng (cung ti?n).

Cung ti?n li?n quan ch?t ch? v?i l?m ph?t th?ng qua c?c kho?n ti?n g?i m? h? gia ??nh v? doanh nghi?p g?i t?i ng?n h?ng. Theo truy?n th?ng, khi Fed t?ng mua tr?i phi?u s? d?n ??n s? t?ng nhanh h?n kh?i l??ng ti?n g?i. Nh?ng m?t thay ??i c? b?n trong quy t?c c?a Fed n?m 2008 ?? ph? v? m?i li?n k?t gi?a mua tr?i phi?u v? l??ng ti?n t?. K?t qu? l?, Fed ?? mua m?t s? l??ng l?n tr?i phi?u m? kh?ng l?m t?ng kh?i l??ng ti?n t? v? kh?ng l?m gia t?ng l?m ph?t.

Li?n k?t gi?a vi?c mua tr?i phi?u v? kh?i l??ng ti?n l?u h?nh ph? thu?c v?o vai tr? c?a c?c ng?n h?ng th??ng m?i c? “d? tr? d? th?a”. Khi Fed mua tr?i phi?u kho b?c ho?c c?c t?i s?n kh?c nh? ch?ng kho?n th? ch?p, h?nh ??ng n?y t?o n?n kho?n “d? tr?” cho c?c ng?n h?ng th??ng m?i ?ang g?i t?i Fed.

Ng?n h?ng th??ng m?i ???c y?u c?u ph?i gi? kho?n d? tr? b?ng m?t ph?n ti?n g?i huy ??ng ???c b?ng s?c. Tr??c n?m 2008, m?c d? ?? d? tr? s? ti?n v??t qu? y?u c?u c?a Fed, nh?ng c?c ng?n h?ng th??ng m?i kh?ng t?m th?y l?i ?ch n?o cho m?nh, cho n?n h? ?? t?ng c??ng cho vay ??i v?i h? gia ??nh v? doanh nghi?p ??n khi n?o s? d?ng h?t t?t c? ngu?n d? tr? d? th?a. S? gia t?ng ti?n g?i t?i ng?n h?ng th??ng m?i, theo ??nh ngh?a, bao g?m c? s? gia t?ng cung ti?n.

Gia t?ng ho?t ??ng cho vay c?a ng?n h?ng cho ph?p c?c h? gia ??nh v? doanh nghi?p t?ng chi ti?u. ??ng ngh?a v?i s? gia t?ng c?a GDP danh ngh?a (t?ng s?n ph?m qu?c n?i theo gi? th? tr??ng). M?t ph?n trong t?ng t?ng tr??ng GDP danh ngh?a c? t?c ?? t?ng tr??ng GDP th?c t? cao h?n (sau khi ?? ?i?u ch?nh theo t? l? l?m ph?t), trong khi ph?n t?ng tr??ng c?n l?i ch? l? k?t qu? c?a m?t m?c gi? cao h?n. ?? l? c?ch m? Fed l?m t?ng cung ti?n b?ng mua tr?i phi?u v? cho k?t qu? t? l? l?m ph?t t?ng.

M?i quan h? gi?a vi?c mua tr?i phi?u c?a Fed v? t?ng cung ti?n ?? thay ??i sau n?m 2008, Fed ?? b?t ??u tr? l?i cho kho?n d? tr? d? th?a. L?i su?t tr?n c?c kho?n ti?n g?i ho?n to?n an to?n v? thanh kho?n cao ?? khi?n cho c?c ng?n h?ng ?? l??ng d? tr? d? th?a ? Fed ch? kh?ng c?n cho vay nh? tr??c. ??ng th?i, c?c ng?n h?ng c?ng n? l?c huy ??ng nhi?u ti?n g?i h?n ?? c? nhi?u d? tr? h?n, nh? ?? l?m tr??c n?m 2008.

Nh? v?y, l??ng ti?n d? tr? d? th?a t?i Fed ?? t?ng l?n ??ng k?, t? m?c d??i 2 t? USD (n?m 2008) l?n 1.800 t? USD hi?n nay. Tuy nhi?n, ch?nh s?ch m?i c?a Fed v? vi?c tr? l?i su?t cho kho?n d? tr? d? th?a, ?? k?o theo c?c kho?n d? tr? d? th?a ng?y c?ng t?ng l?n t? sau n?m 2008 v? ti?n g?i v? cung ti?n c?ng t?ng nhanh.

L??ng cung ti?n theo ngh?a r?ng (???c g?i l? h? s? cung ti?n M2) t?ng v?i t?c ?? trung b?nh ch? 6,2%/n?m trong giai ?o?n t? cu?i n?m 2008 ??n cu?i n?m 2012. Trong khi GDP danh ngh?a nh?n chung, c? xu h??ng t?ng trong th?i gian d?i v?i t?c ?? t??ng t? nh? cung ti?n, ?i k?m v?i m?c l?i su?t r?t th?p v? ng?y c?ng gi?m. Nh? ??, h? gia ??nh v? c?c t? ch?c ???c khuy?n kh?ch n?m gi? nhi?u ti?n so v?i t?ng GDP danh ngh?a sau n?m 2008. V? v?y, trong khi M2 t?ng h?n 6%, GDP danh ngh?a ch? t?ng 3,5% v? ch? s? gi? GDP ch? t?ng 1,7%.

K? t? n?m 2008, t?c ?? t?ng cung ti?n M2 kh?ng th? k?o l?m ph?t t?ng tr? l?i.

Kh?ng ng?c nhi?n khi l?m ph?t v?n r?t v?a ph?i, th?m ch? th?p h?n so v?i b?t k? th?p k? n?o k? t? cu?c chi?n tranh th? gi?i II k?t th?c. V? c?ng kh?ng ng?c nhi?n khi n?i l?ng ??nh l??ng ?? l?m qu? ?t ?? l?m t?ng c? GDP th?c l?n danh ngh?a.

V? nguy?n t?c, Fed c? th? h?n ch? h?u qu? c?a l?m ph?t ??i v?i c?c kho?n vay b?ng c?ch t?ng l?i su?t d? tr? d? th?a, ho?c ti?n h?nh c?c ho?t ??ng th? tr??ng m? ?? t?ng l?i su?t ng?n h?n c?a qu? d? tr? li?n bang. Tuy nhi?n, n?u l?m v?y, Fed s? r?t kh? x? v?i nhi?m v? k?p c?a m?nh: t?p trung t?o vi?c l?m v? ?n ??nh gi? c?.

M?t k?t qu? nhi?u kh? n?ng x?y ra, ?? l? t? l? th?t nghi?p v? t?nh tr?ng thi?u vi?c l?m v?n t?n t?i ngay c? khi t? l? l?m ph?t gia t?ng. ??y l? l? do v? sao c?c nh? ??u t? ph?i lo l?ng v? s? quay tr? l?i c?a l?m ph?t, ngay c? ch??ng tr?nh mua tr?i phi?u kh?ng l? c?a Fed trong nh?ng n?m g?n ??y ch?a t?o ra ???c.